Η Μικρασιατική Καταστροφή μέσα στη Λογοτεχνία

ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΝΕΑ - INFO DIASPORA

Το θέμα της καταστροφής της Ιωνίας, του ξεριζωμού των Ελλήνων της περιοχής και η δύσκολη προσαρμογή τους στον ελλαδικό χώρο είναι από τα γεγονότα που αποτυπώθηκαν περισσότερο στη νεοελληνική λογοτεχνία από κορυφαίους συγγραφείς όπως ο Στράτης Μυριβήλης, ο Ηλίας Βενέζης, η Διδώ Σωτηρίου, ο Στρατής Δούκας και από πολλούς ακόμα. Πρόκειται για εμπειρίες που στιγμάτισαν και καταγράφηκαν. Και παρόλο που όταν κυκλοφόρησαν τα βιβλία αυτά ήταν εύλογο να έχουν απήχηση στο αναγνωστικό κοινό, καθώς οι μνήμες ήταν ακόμη νωπές, δημιουργείται η απορία γιατί να τα διαβάσει κάποιος που ζει στο 2015. Υπάρχει λόγος να ασχοληθεί κάποιος με αυτή τη λογοτεχνία; Η απάντηση έρχεται από μόνη της με την ανάγνωση έστω και της περίληψης ενός βιβλίου της Αιολικής Σχολής. 

Τα παραπάνω είναι μόνο ένα πολύ μικρό δείγμα των βιβλίων που αφιερώθηκαν στη μεγάλη καταστροφή που καθόρισε την εξέλιξη της Ελλάδας κατά τον 20ο αιώνα. Μέσα στις σελίδες τους περιγράφεται η προσφυγιά, η περιθωριοποίηση των προσφύγων, η καταστροφή ενός λαού που είχε πλούτη, πολιτισμό, παιδεία και εν μέσω μιας νύχτας τα έχασε όλα. Άνθρωποι που στοιβάχτηκαν σε καράβια και τρένα, που έζησαν σε παράγκες, που χτυπήθηκαν από μολυσματικές ασθένειες, που στιγματίστηκαν και μπήκαν στο περιθώριο, παρόλο που μιλούσαν την ίδια γλώσσα, πίστευαν στον ίδιο Θεό, είχαν την ίδια ιστορία, με τους ντόπιους. Η απάντηση, λοιπόν, στο ερώτημα που τέθηκε για το αν και κατά πόσο έχει απήχηση στη σημερινή εποχή το θέμα αυτό δόθηκε. Αρκεί να ανοίξει κανείς την τηλεόραση τους τελευταίους μήνες, να κάνει μια βόλτα στους δρόμους της πόλης του ή να διαβάσει μια εφημερίδα. Το θέμα αυτών των βιβλίων δεν ήταν ποτέ πιο επίκαιρο, εκτός από όταν γράφτηκαν. 

Κλείνοντας, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το βιβλίο Καλημέρχαμπα Σμύρνη του Τούρκου συγγραφέα Τζαν Εργιουμλού, στο οποίο ένας Έλληνας πρόσφυγας γυρίζει πίσω στη Σμύρνη, ηλικιωμένος πια, για να βρει το πρώτο του έρωτα και την πατρίδα του. Ο τρόπος που γράφει ο Εργιουμλού θυμίζει πολύ Έλληνα συγγραφέα και μάλιστα μικρασιάτη που έχει ζήσει τα όσα γράφει για τη καταστροφή και όχι σύγχρονο Τούρκο.

www.implylife.gr — μαζί με ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΝΕΑ