Η αιώνια διαπάλη των κοινωνιών με την εξουσία,

   βιβλίο, συγγραφείς, λογοτεχνία, εκδόσεις    

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ (*)
Ξεγυμνώνοντας τις εξουσίες

του
Γιώργου Σταματόπουλου*

Το έργο του Κυριάκου Σιμόπουλου, τεράστιο σε όγκο, θα παραμένει διαχρονικά επίκαιρο, ακριβώς διότι αναφέρεται σε ζητήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα από τον καιρό που συγκροτήθηκε σε κοινωνίες, με κυρίαρχο αυτό της διακυβέρνησης -και ακολουθούν η Παιδεία, οι τέχνες, ο πολιτισμός, η επιστήμη.

Ανατρέχοντας εξαντλητικά στις πηγές ο συγγραφέας συμπεραίνει ότι πάντοτε -με εξαίρεση έναν-δύο αιώνες στην αρχαία Ελλάδα- οι λίγοι ήσαν αυτοί που κυβερνούσαν προστατευόμενοι από τους κόλακες και τη βία ομάδων που στρατολογούσαν γι’ αυτήν τους την προστασία, σε βάρος βέβαια του μεγάλου πληθυσμού.

Η αιώνια διαπάλη των κοινωνιών με την εξουσία, αυτό είναι το μεγάλο του θέμα. Επιτίθεται με σφοδρότητα εναντίον της εξουσίας και υπερασπίζεται με σθένος τις λαϊκές τάξεις.

Από την επίθεσή του δεν εξαιρείται σχεδόν κανένας ηγεμόνας, ούτε αυλικός ή κόλακας ούτε επίσης οι δήθεν διανοούμενοι που γεννά η κοινωνία αλλά εξαργυρώνονται εύκολα από τα προνόμια που τους παρέχει η εξουσία ώστε να μην αποκαλύπτουν τη διαφθορά της και τον ωμό αυταρχισμό της.

Η ευτέλεια της διανόησης και των ανθρώπων της τέχνης με το να υμνούν την εξουσία ή να συγκαλύπτουν τα εγκλήματά της είναι ακόμη ένα μεγάλο θέμα που τον απασχολεί, όπως επίσης και οι σχηματιζόμενες κυρίαρχες οικονομικές ολιγαρχίες οι οποίες ελέγχουν τους πάντες και αδιαφορούν για την πολλές φορές εξαθλίωση των κοινωνικών στρωμάτων.

Με ακλόνητα επιχειρήματα ξεσκεπάζει τις εξουσίες, αποκαλύπτει τα εγκλήματά τους και το τρίπτυχο στο οποίο βασίζουν τη διαιώνισή τους, δηλαδή την ευνοιοκρατία - αναξιοκρατία - κλεπτοκρατία. (...)

Μετά τον Κυριάκο Σιμόπουλο, άνθρωπο με τόση καλλιέργεια και τόσο ευρύ γνωστικό πεδίο και ταυτόχρονα ατίθασο, απειθάρχητο, ανεξάρτητο και αγωνιστή, βλέπω μόνο τον κατά 23 χρόνια νεότερό του Παναγιώτη Κονδύλη -ένα άλλο τέρας των γραμμάτων που είχε ακριβώς την ίδια αντιμετώπιση από την ακαδημαϊκή κοινότητα.

Αλλα βέβαια τα ενδιαφέροντά του, κοινό όμως το πάθος να ρουφήξουν το παγκόσμιο πνεύμα, να το αποκαθάρουν από τις βρομιές των εξουσιών και να το παραδώσουν ανόθευτο στα λαϊκά στρώματα.

Κι αυτό δύσκολο εγχείρημα όταν αυτά τα στρώματα έχουν ποτιστεί με ψεύδη και εθνικιστικές ιδεολογίες.

Ο Κυριάκος Σιμόπουλος διδάσκει πώς πρέπει να προσεγγίζουμε την αρχαία ελληνική γραμματεία, πώς να μη γίνουμε προγονόπληκτοι. Μας λέει, δηλαδή, να διαβάσουμε τα ίδια τα κείμενα και όχι την ερμηνεία τους από ανθρώπους που αρέσκονται να αποκαλούνται απόγονοι χωρίς όμως να έχουν ανοίξει ένα βιβλίο.

Είμαι βέβαιος ότι αν ζούσε σήμερα οι νυν κυβερνώντες θα είχαν βρει τον μπελά τους· δεν θα ήξεραν πού να κρυφτούν μετά την ταπεινωτική συνθήκη υποτέλειας με τους δανειστές.

Τελειώνοντας, επανέρχομαι στην αρχή, θέλοντας να τονίσω ότι όλα του τα βιβλία, παρά τις μικρές επικαλύψεις ή επαναλήψεις, είναι δραματικά επίκαιρα -κι έτσι θα μείνουν εσαεί όσο οι εξουσίες αποθρασύνονται και όσο οι κόλακες πολλαπλασιάζονται.

* Μέρος από την εισήγηση σε χθεσινή εκδήλωση στη μνήμη του συγγραφέα, από τις εκδόσεις «Πιρόγα».

(*) http://www.efsyn.gr/arthro/xegymnonontas-tis-exoysies

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Ιστορική ή εθνική συνείδηση; Πρακτικό ή ιστορικό παρελθόν;